INTRODUCTION: Diabetes is a widespread chronic disease in society that requires continuous medication treatment and monitoring, and it leads to productivity loss and premature deaths. Rational drug use is of great importance in diabetic patients. This study was conducted to determine the level of rational drug use knowledge among type 2 diabetes patients and the factors influencing it.
METHODS: This study is a cross-sectional survey. A total of 234 patients with type 2 diabetes who completed the questionnaires were randomly sampled. A Participant Information Collection Form, which included sociodemographic characteristics, accompanying chronic diseases in diabetes, medications used in diabetes treatment, HbA1c level in the last three months, and body mass index information, as well as the Rational Drug Use Scale, were administered to the participants through face-to-face interviews.The patients were categorized into two groups: those utilizing rational medications and those who were not. Subsequently, a logistic regression analysis was executed to determine the factors predicting rational medication usage within the established model. SPSS 22.0 software was used for statistical analysis and calculations.
RESULTS: The mean score of the Rational Drug Use Scale for patients was found to be 34.9. It was found that 59.8% of the participants had knowledge of rational drug use. Factors affecting knowledge of rational drug use were gender, education level, and income level; being female, and having a higher education level and income level significantly predicted the scale score of rational drug use knowledge.
DISCUSSION AND CONCLUSION: The study found that 40% of patients with diabetes mellitus did not have knowledge of rational drug use. It would be appropriate to provide more information to diabetic patients and physicians regarding rational drug use.
GİRİŞ ve AMAÇ: Diyabet sürekli ilaç tedavisi ve takip gerektiren, verimlilik kaybına, erken ölümlere yol açan toplumda yaygın görülen kronik bir hastalıktır. İlaçların akılcı kullanımı diyabetli hastalarda büyük önem taşır. Bu çalışma tip 2 diyabet hastalarının akılcı ilaç kullanım bilgi düzeyini ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışma kesitsel türde bir çalışmadır. Araştırmaya soruları eksiksiz dolduran, tip 2 diyabetli 234 hasta basit tesadüfi örnekleme ile alınmıştır. Veri toplamak amacıyla sosyo-demografik özellikler, diyabete eşlik eden kronik hastalıklar, diyabet tedavisinde kullanılan ilaçlar, son üç ay içindeki HbA1c düzeyi, vücut kitle indeksi bilgilerinin sorulduğu Katılımcı Bilgi Toplama Formu ve Akılcı İlaç Kullanımı Ölçeği’ni içeren form, yüz yüze görüşme yöntemiyle katılımcılara uygulanmıştır. Hastalar akılcı ilaç kullanan ve kullanmayanlar olarak iki gruba ayrılmıştır. Gruplar arası farklar değerlendirilmiştir. Oluşturulan modelde akılcı ilaç kullanımını yordayan faktörleri bulmak için lojistik regresyon analizi yapılmıştır. İstatistiksel analizler ve hesaplamalar için SPSS 22.0 programı kullanılmıştır.
BULGULAR: Hastaların Akılcı İlaç Kullanımı Ölçeği puan ortalamaları 34.9 olarak saptanmıştır. Katılımcıların %59.8’inin akılcı ilaç kullanım bilgisine sahip olduğu bulunmuştur. Akılcı ilaç kullanım bilgisine sahip olma durumunu etkileyen faktörlerin cinsiyet, eğitim durumu ve gelir düzeyi olduğu; kadın cinsiyet, eğitim ve gelir düzeyinin yüksek olması akılcı ilaç kullanım bilgisi ölçek puanını anlamlı olarak yordamıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Araştırmada diyabetes mellituslu hastaların %40’ında akılcı ilaç kullanımı bilgisine sahip olmadığı saptanmıştır. Akılcı ilaç kullanımı konusunda diyabetik hastalar ve hekimlerin daha fazla bilgilendirilmesi uygun olacaktır.